Đối với mỗi người đều phải xây dựng cho mình một căn nhà, một công trình phụ,… Những người không để ý kĩ thường nghĩ để xây dựng những công trình này là đơn giản. Chỉ cần thuê nhà thầu xây dựng trao tiền là đã có một căn nhà đẹp như mơ. Chẳng cần biết cách xây dựng như thế nào, nguyên vật liệu ra sao. Nhưng thực tế có phải hoàn toàn là dễ dàng như vậy không. Nếu cuộc sóng không có kẻ lừa dối, không có kẻ không biết mà làm bừa thì điều đó hoàn toàn có thể xảy ra.

Tuy nhiên thực tế thì khắc nghiệt, cuộc sống đa phần đều là dối trá. Kể cả trong lĩnh vực xây dựng cũng vậy, nếu không tỉnh táo bạn sẽ bị lừa. Trong quá trình xây dựng căn nhà, chủ nhà sẽ liên tục theo dõi và kiểm tra. Đánh giá xem chủ thầu có thực sự xây đúng tiêu chuẩn và không “rút ruột” công trình hay không. Tuy nhiên để biết được chính xác thì bạn sẽ phải tìm hiểu qua, thậm chí là kĩ càng.

Tuy nhiên nếu bạn nói “càn gì phải kiểm tra, chỉ cần ngôi nhà xây nên đúng yêu cầu và chất lượng là được”. Thì xin thưa, chất lượng thực tế của công trình nằm sâu bên trong nó. Không phải là lớp sơn bên ngoài mà là chất lượng bê tông cốt thép bên trong. Chỉ cần sau một quá trình sử dụng bạn sẽ nhận thấy hậu quả rõ ràng: tường nứt, thấm nước, móng lún,…

Mục Lục

Hệ thống cấp thoát nước đóng vai trò quan trọng trong căn nhà

Để nói về hệ thống cấp, dẫn nước trong ngôi nhà thì có khá nhiều vấn đề cần lưu ý tới. Thứ nhất là kĩ thuật, nguyên vật liệu và lắp đặt hợp lí tối ưu đối với căn hộ. Về vấn đề này bạn cần chú ý tới tay nghề của thợ điện nước và vật liệu. Bạn cũng cần kiểm tra sát sao để có những điều chỉnh cho kết quả tốt nhất.

Thứ 2 đó là phong thủy, theo nhiều thầy phong thủy quan niệm. Nơi nào dưới mặt đất có dòng nước chảy qua thì được xem như là long mạch. Vậy hệ thống đường ống nước là dòng nước chảy trong lòng đất vì vậy cũng được coi là long mạch. Đã coi là long mạch thì phải có những biện pháp sắp đặt phù hợp. Như nên lắp đặt đường ống nước “thông thoáng”, không bị cản lại bởi bất cứ vật gì. Có nghĩa là bạn không nên đặt đồ vật lớn nên đường ống. Bị coi như đứt long mạch và là điềm xấu.

Người ta thường lắp đặt đường ống nước theo đường đi lại trong căn nhà. Đặc biệt là không đặt đường ống dưới bếp, vì nước kị lửa. Hay đặt trên bể phốt gây ô uế long mạch, một điều thường xảy ra trong các căn nhà.

Độ dốc ống thoát nước đóng vai trò quan trọng đối với công trình

Đây là yếu tố nhỏ không cần nhiều kiến thức, nhưng lại khá quan trọng. Ảnh hưởng rất nhiều tới trải nghiệm khi sử dụng của thành viên trong nhà.

Để tìm hiểu kiến thức để kiểm tra và đánh giá tình trạng công trình. Chúng ta cần tìm hiểu từng bộ phận của công trình. Trong bài viết lần này chúng ta sẽ đi tìm hiểu về độ dỗ thoát nước khi lắp đặt. Đầu tiên để giải thích tại sao vấn đề này lại liên quan với phần mở đầu. Thì chúng tôi xin giải thích như sau:

Trong mỗi công trình đều tồn tại hệ thống cấp, thoát nước. Hệ thống thoát nước thải này đặc biệt quan trọng bởi nó tòn tại bên trong công trình. Nếu không lắp đặt tốt sẽ dẫn tới tình trạng rò rỉ nước, gây hư hại công trình từ bên trong.

Sau một khoảng thời gian ngắn sử dụng nếu hệ thống thoát nước không tốt. Căn hộn của bạn sẽ gặp phải rắc rối thực sự, khi liên tiếp xảy ra tình trạng tắc nghẽn. Điều này gây ảnh hưởng rất lớn đến đời sống sinh hoạt cũng như sức khỏe của thành viên trong gia đình. Vì vậy so với việc thi công ẩu mà chịu hậu quả lớn hơn thì thật không đáng.

Các ảnh hưởng nếu lắp đặt độ dốc thoát nước không đúng tiêu chuẩn

Điều gì xảy ra khi lắp đặt hệ thống thoát nước không tốt, có độ dốc ống thoát nước không đúng tiêu chuẩn?

Như chúng tôi đã nói ở bên trên, lắp đặt hệ thống thoát nước không đúng tiêu chuẩn và tối ưu. Có thể thấy ngay đầu tiên là tốn kem chi phí để hoàn thành hoàn toàn chúng. Mỗi công trình đều có cách thiết kế, sắp đặt từng phòng, đường ống khác nhau. Vì thế nếu không tối ưu được hệ thống thoát nước sẽ rất tốn kém nguyên vật liệu. Và như chúng ta đã biết vật tư điện nước rất đắt đỏ tốn kém, và không thể chắp nối tạp nham.

Khi hệ thống thoát nước lắp đặt không tốt cũng gây rò rỉ từ bên trong công trình. Gây nên hiện tượng thấm dột, gây hư hỏng cốt lõi công trình. Dẫn đến tuổi thọ công trình suy giảm nghiêm trọng, gây mất an toàn cho thành viên sinh sống bên trong.

Vậy cách lắp đặt độ dốc ống thoát nước theo kiến nghị của chuyên gia thì sẽ có lợi gì. Tuy cách lắp đặt độ dốc này không hoặc ít gây ảnh hưởng đến công trình. Nhưng ảnh hưởng kha khá đến trải nghiệm khi sử dụng công trình. Việc ống nước sai độ dốc và hướng dốc nước có ảnh hưởng khá chậm. Mới đầu bạn sẽ không nhận thấy, nhưng độ dốc có ảnh hưởng lớn đến mức độ xả thải.

Khi lượng nước xả thải vào đường ống thấp cần có một độ dốc lớn để xả nhanh chóng. Khi lượng nước xả lớn chúng ta không cần độ dốc lớn, thậm chí là không có cũng được. Vậy chúng ta cần độ dốc trong đường ống để làm gì? Chỉ cần xả một lượng nước vừa đủ hoặc lớn là được. Tuy nhiên trong nước thải sinh hoạt hàng ngày chứa không nhỏ lượng rác thải kèm theo. Bây giờ có thể thấy tiêu chuẩn độ dốc thoát nước có lợi rất nhiều. Độ dốc hợp lí làm rác thải không bám lại được, giảm hiện tượng tắc nghẽn xảy ra.

Độ dốc ống thoát nước đúng tiêu chuẩn

Trước khi tìm độ dốc ống thoát lý tưởng, bạn nên kiểm tra lại đầu dốc của ống. Tránh trường hợp nhầm lẫn đầu dốc, khiến nước chảy vào trong thay vì ra ngoài như dự kiến. Chúng tôi cân nhắc trước điều này bởi chắc chắn sẽ có ích cho bạn. Bởi hệ thống thoát nước khá phức tạp nhất là đối với những ngôi nhà lớn. Có nhiều bộ phận, chức năng, chi tiết vì vậy rất dễ nhầm lẫn. Nên bạn hãy chú tâm để tránh phải sửa lại nhiều lần.

Độ dốc lý tưởng để lắp đặt đường ống nước

Khi nghe đến vấn đề độ dốc này nhiều người cho rằng càng dốc càng tốt. Chúng tôi cũng đồng ý nếu như dòng nước lớn tương tự như sông, suối, thác,… Nhưng trong trường hợp dòng nước nhỏ thì hoàn toàn sai. Bạn có thể thử bằng thực tế với một đoạn ống và một lượng nước nhỏ. Độ dốc ống nước tại công trình thường được hạn chế nhất định. Bởi không phải tất cả các đường ống đều lắp đặt được với độ dốc lớn. Nếu được thì hẳn một tầng phải rất cao, cao hơn vài lần bình thường, rất tốn vật liệu. Và việc lắp đặt đường điện ngầm sẽ rất khó khăn.

Vì vậy tùy vào một số trường hợp và mục đích của ống thì sẽ có độ dốc khác nhau. Ống nằm ngang theo chiều ngang ngôi nhà thì nhỏ hơn 1,5cm. Nếu tính theo độ dài đường ống ta có thể có độ dốc lý tưởng là 6,5mm/30cm đường ống. Lúc này độ dốc thoát nước được tính theo lí thuyết là 2%.

Với độ dốc này, cho phép nước thải chảy chậm, nhưng vẫn đủ để “mang theo” chất rắn. Và cũng đủ nhanh để vét sạch thành ống.

Nhưng nếu ống thoát nước thải dốc quá 4%. Thì cũng dễ bị tắc nghẽn. Vì di chuyển nhanh mà lại không “mang theo” chất rắn.

Tiêu chuẩn độ dốc thoát nước

Tính theo đường kính của ống thoát nước

Các loại đường ống thường được sản xuất với hình dạng kích thước khác nhau. Tùy vào mục đích sử dụng chúng cho nhiều trường hợp. Độ dốc ống thoát nước thải cũng vậy. Tùy vào đường kính ống thoát nước thải của chúng, ta có các cách tính độ dốc thoát nước khác nhau. Có thể kể đến các loại ống thường được sử dụng sau:

  • Đường kính thoát nước tối thiểu của ống thoát nước tiêu chuẩn là 300 mm. Đối với hệ thống có quy mô lớn hơn như hệ thống thoát nước (cống, rãnh) đô thị là 400mm.
  • Còn hệ thống thoát nước tại nhà ở vào khoảng 150-200mm.

Độ dốc phụ thuộc vào chất liệu ống và vận tốc dòng chảy

Vận tốc dòng chảy ngoài phụ thuộc vào lượng nước thì vật liệu cũng tác động ít nhiều. Từng vật liệu tạo nên ống sẽ cho ra vận tốc khác nhau. Khi nước lặng (không có tác động lực bên ngoài) ta có vận tốc theo loại ống như sau:

  • Tất cả các loại ống bằng kim loại có vận tốc không quá 8m/s.
  • Với loại ống phi kim thì tốc độ tối đa đạt được là 4m/s.
  • Loại cống xi phông (xi măng cốt thép) có tốc độ dòng nước không quá 2m/s

Vận tốc dòng chảy của ống thoát nước chúng hoặc thoát nước mưa

+ Cống bằng kim loại không quá 10m/s

+ Cống phi kim loại không vượt quá 7m/s

Tuy nhiên vận tốc sẽ bị hao mòn dần trên đường đi. Vì vậy đối với đường ống dài độ dốc là quan trọng để nước thải có thể trôi hết. Ít nhất  là phải duy trì được tốc độ cho đến điểm cuối.

Độ dốc thoát nước tối thiểu

Ta có công thức để tính để có được độ dốc lý tưởng của đường ống như sau:

Độ dốc lý tưởng = 1/D

Trong đó: D đường kinh của ống.

Theo tiêu chuẩn độ dốc ống thoát nước mưa bên đường không nhỏ hơn 0,004 mm.

Bảng tính độ dốc theo đường kính ống và theo chất lượng nước thải

The như tính toán lý thuyết thì là vậy? Nhưng thực tế thì ra sao? Chúng tôi đã tiến hành thử nghiệm thực tế và xem xét từng kết quả. Cuối cùng tổng hợp lại độ dốc thát nước lý tưởng đối với từng loại ống như sau:

Bảng tính độ dốc lý tưởng

Đường kính ống (mm)Độ dốc
Tiêu chuẩnTối thiểu
500.035 (3.5%)0.025 (2.5%)
750.025 (2.5%)0.015 (1.5%)
1000.020 (2.0%)0.012 (1.2%)
1250.015 (1.5%)0.010 (1.0%)
1500.010 (1.0%)0.007 (0.7%)
2000.008 (0.8%)0.005 (0.5%)

Đối với hệ thống thoát nước sản xuất và nước mưa được quy định về độ dốc cho phép như sau:

Đường kính ống (mm)Độ dốc tối thiểu
Nước thải tương đối sạch và
nước mưa
Nước thải bẩn
500.020 (2.0%)0.030 (3.0%)
750.015 (1.5%)0.020 (2.0%)
1000.008 (0.8%)0.012 (1.2%)
1250.006 (0.6%)0.010 (1.0%)
1500.005 (0.5%)0.007 (0.7%)
2000.004 (0.4%)0.005 (0.5%)

Chú ý: Độ dốc tối đa của đường ống thoát nước nằm ngang không được quá 0,15 (tức là 15%), trừ các đoạn ngắn chiều dài không quá 1,5m nếu từ thiết bị vệ sinh ra.

Độ dày của ống thoát nước thải

Để có thể đạt hiệu quả bạn cũng cần cân nhắc thêm ngoài độ dốc. Chính là độ dày của đường ống.

  • Với ống có đường kính từ 200 – 300 mm thì độ dày ống không quá 0.6 D
  • Ống có đường kính từ 350 – 450 mm thì độ dày ống không quá 0.7 D
  • Đường kính từ 500 – 900 mm thì độ dày ống không quá 0.8 D
  • Đường kính >900 mm thì độ dày ống không quá 0.9 D

Tổng kết lại chúng ta có thể thấy cần lưu tâm những vấn đề chính sau. Về loại đường ống, cần chọn loại đường ống phù hợp mục đích sử dụng. Và từ loại đường ống đó có thể tính toán được độ dốc lý tưởng trong lắp đặt. Độ dốc thoát nước lý tưởng này chỉ áp dụng cho các loại đường ống dài hơn 1,5m. Và không có can thiệp lực đẩy từ bên ngoài. Cụ thể là lực đẩy thường xuyên từ máy bơm, máy hút. Hay dễ thấy nhất là hệ thống cấp nước, thường được bơm liên tục hoặc chảy từ trên bể xuống thì không cần độ dốc.

Cần đạt được tiêu chuẩn độ dốc thoát nước phù hợp không quá dốc mà phù hợp. Lúc này lượng nước thải có thể trôi hết mà không để lại bất cứ cặn bẩn nào.

Nếu đảm bảo được độ dốc thoát nước thải trên, chắc chắn hệ thống thoát nước sẽ hoạt động hiệu quả. Tránh được những sự cố tắc nghẽn, hư hỏng làm đảo lộn lối sống sinh hoạt